Ławra Zaśnięcia Matki Bożej w Poczajowie, skrótowo Ławra Poczajowska (ukr. Почаївська Свято-Успенська Лавра) – prawosławny klasztor w Poczajowie, w rejonie krzemienieckim obwodu tarnopolskiego na Wołyniu (Ukraina). Podlega jurysdykcji Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego na prawach stauropigii. Najważniejszy ośrodek prawosławnego życia monastycznego na Wołyniu i drugi na całej Ukrainie po Ławrze Pieczerskiej w Kijowie. Jeden z trzech ukraińskich klasztorów prawosławnych o statusie ławry (w całym Patriarchacie Moskiewskim tym tytułem może posługiwać się pięć monasterów).
Pojedynczy mnisi-anachoreci osiedlali się na wzgórzu już w XII w. Po 1240 miejsce, gdzie powstał monaster, było już uważane przez miejscową ludność jako teren szczególnie wybrany przez Matkę Bożą. W 1597, dzięki wsparciu finansowemu Anny Hojskiej, w Poczajowie mógł powstać prawosławny klasztor cenobityczny. Fundatorka przekazała wspólnocie Poczajowską Ikonę Matki Bożej, czczoną w Kościele prawosławnym jako cudotwórczą. W latach 1604-1651 przełożonym monasteru był ihumen Hiob, późniejszy święty prawosławny. W czasie kierowania przez niego wspólnotą klasztor był ważnym ośrodkiem przeciwników unii brzeskiej. Według prawosławnej tradycji w 1675 doszło do cudownego ocalenia monasteru przed najazdem tureckim, za sprawą bezpośredniej interwencji Maryi.
W XVIII w. monaster przyjął unię i do 1833 był administrowany przez zakon bazylianów. W okresie tym powstała większość istniejących do dziś budynków klasztornych, w tym główny sobór Zaśnięcia Matki Bożej w stylu rokoko, zaś kult Poczajowskiej Ikony Matki Bożej rozszerzył się na cały teren Rzeczypospolitej (był odtąd obecny nie tylko wśród chrześcijan wschodnich obrządków). W 1773 obraz ten został koronowany z błogosławieństwa papieskiego. Bazylianie prowadzili w Poczajowie drukarnię publikującą różnorodne druki. Również oni jako pierwsi zaczęli określać monaster mianem ławry.
W konsekwencji rozbiorów Rzeczypospolitej Poczajów znalazł się w 1795 w granicach Imperium Rosyjskiego. W 1833 roku, z powodu poparcia bazylianów dla powstania listopadowego, klasztor został im skonfiskowany przez władze rosyjskie i oddany Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu. Od tego momentu jest on męską wspólnotą tego wyznania. Mnisi prawosławni usunęli z wyposażenia monasterskich cerkwi elementy pochodzenia łacińskiego. Najważniejszą inwestycją budowlaną dokonaną w czasie przynależności Ławry Poczajowskiej do Imperium Rosyjskiego było wzniesienie soboru Trójcy Świętej, jednego z najważniejszych zabytków wczesnego modernizmu rosyjskiego. W ostatnich dekadach XIX wieku i pierwszych wieku XX Ławra Poczajowska stała się ośrodkiem rosyjskiego nacjonalizmu i Czarnej Sotni.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę monaster znalazł się w jurysdykcji Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego i był jego największym sanktuarium i ośrodkiem pielgrzymkowym. Honorowy tytuł przełożonego Ławry Poczajowskiej przysługiwał metropolicie warszawskiemu i całej Polski. W 1939, gdy wschodnie województwa II Rzeczypospolitej zostały zagarnięte przez ZSRR, monaster ponownie przyjął zwierzchnictwo Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Funkcjonował przez cały okres II wojny światowej. Nie został również nigdy zamknięty w czasie powojennej przynależności do Związku Radzieckiego, chociaż mnisi byli – zwłaszcza w latach 60. XX wieku – poddawani szykanom i stracili cały majątek klasztorny. Od 1990 funkcjonuje w jurysdykcji Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego, tradycyjnie opowiadając się za zachowaniem przez Patriarchat Moskiewski zwierzchności nad prawosławnymi strukturami na Ukrainie. Przywilej stauropigii uzyskał w 1997. Honorowym przełożonym wspólnoty jest od tego roku metropolita kijowski i całej Ukrainy, którego na miejscu reprezentuje namiestnik noszący tytuł biskupa poczajowskiego. Aktualnie (2012) jest nim metropolita Włodzimierz (Moroz).
Najważniejszymi przedmiotami kultu w Ławrze Poczajowskiej są Poczajowska Ikona Matki Bożej, kamień z odbitą stopą Matki Bożej oraz relikwie Hioba Poczajowskiego. Klasztor położony jest na wzgórzu górującym nad miasteczkiem Poczajów.
Zaloguj się, aby skomentować tę podróż
Komentarze
-
świetne zdjęcia, jestem zachwycona :) -
Tez z przyjemonoscia sie z tym miejscem zapoznalem, tym bardziej, ze nigdy na Ukrainie nie bylem... -
Przyłączam się do opinii przedmówców. Świetnie oddany "genius loci". Pozdrawiam. -
...warto poznawać to, co dla sąsiadów cenne. Łatwiej wtedy o rozmowę na trudne tematy, których też między nami nie brakuje!... -
Piękne miejsce i zdjęcia. Pozdrawiam :) -
Wspaniały monaster,piękne zdjęcia.Pozdrawiam serdecznie. -
Dzięki za odwiedziny. Takie miejsca jak ta Ławra naprawdę są imponujące. -
Piękne miejsce.
Z przyjemnością obejrzałam-)
Pozdrowienia-) -
Piękna galeria - zdecydowanie zachęca do przyjazdu tam:) Choć nie byłem tutaj, z wielką chęcią bym się tam wybrał:) Wspaniałe miejsce, gdzie aż czuć prawdziwą religijność:) Bardzo miło spędziłem czas w Twojej galerii zdjęć:) Pozdrawiam! -
Dobrzy utrzymany zabytek.Zresztą to charakterystyczne dla Ukrainy ,że niektóre wybrane obiekty są w doskonałym stanie ,a reszta Pożal się Boże.Pozdrawiam -
Wspaniała jest ta Ławra! Zwiedzałam kiedyś Kijowską, ale to było w zimie i niewiele pamiętam. Ta robi naprawdę wielkie wrażenia, zwłaszcza w słoneczną pogodę.